periyodik cetvel

Kimyasal elementlerin sınıflandırılması için geliştirilmiş olan Periyodik tabloda bilinen bütün elementler artan atom numaralarına göre sıralanır. Bugün kullandığımız haline en yakın olan tablonun mucidi Rus kimyager Dimitri Mendeleyev'dir. 1869'da Mendeleyev, atomların artan atom ağırlıklarına göre sıralandıklarında belli özelliklerin tekrarlandığını fark eder.

İlk periyodik tabloyu 1862'de Fransız bilim insanı Alexandre Beguyer De Chancorutois oluşturur. Ancak De Chancourtois bir jeologtur ve çalışması kimyagerler tarafından göz ardı edildir. De Chancourtois bir silindir şeklinin çevresine 16 kütle birimi yerleştirerek, element ve iyonları burada sıralar. Benzer özelliklerdeki elementleri, silindir üzerindeki düşey satırlarda gruplar. Atom ağırlıkları sekizin katı olan elementlerin özellikleri benzerdir. 1864 yılında yazılan bir yazıda İngiliz kimyager John Newlands, bunu “Oktav kanunu (Law of Octaves)” olarak tanımlar. Bu kanuna göre, elementler atom kütlelerinin artışına göre sıraladığında, her 8 elementte bir elementlerin kimyasal özellikleri benzerdir. Ancak Newlands'in de öne sürdüğü bu kanun da önce dikkate alınmamış, fakat Dimitri Mendeleyev ve Julius Lothar Meyer'in çalışmaları ile kabul görmüştür.

Genelde periyodik tablonun babaları olarak anılan Alman bilim insanı Julius Lothar Meyer ve Rus bilim insanı Dimitri Mendeleyev birbirlerinden habersiz yaptıkları çalışmalarda benzer sonuçlara ulaşır. Mendeleyev atomların artan atom ağırlıklarına göre sıralandıklarında belli özelliklerin tekrarlandığını görür. Daha sonra elementleri tekrarlanan özelliklerine göre alt alta sıralayarak ilk iki periyoda yedişer, sonraki üç periyoda ise on yedişer element yerleştirir. Mendeleyev'in periyodik tablosu, elementlerin periyodik özelliklerini gösterse de bu özelliklerin neden tekrarlandığı konusunda herhangi bir bilgi vermez.